Çanakkale - Apollon Tapınağı

Bozcaada' dan (Tenedos) ayrıldıktan sonra, yolumuza antik Troas bölgesinde (Biga yarımadası)  enfes manzaralar sunan sahil şeridinden devam ediyoruz. Keyifli yolculuktan sonra Geyikli limanından 42 kilometre mesafedeki Gürpınar beldesi içinde, “Apollon Smintheion” kutsal alanına varıyoruz. Bu tapınak, Troia şehrindeki Athena tapınağından sonra Troas bölgesinin en önemli ikinci kutsal alanı kabul ediliyor. Şuan bir kısmında hala kazı çalışmaları devam ediyor.

Apollon Smintheus çiftçileri farelerden koruyan bir tanrı. Yani farelere hükmediyor. Egeli ozan Homeros’un İlyada Destan’ında, tanrı Apollon’na verilmiş bir sıfat olan Smintheus, ‘fareleri kovan’ anlamına geliyor. Tapınağın hikâyesi de şöyle anlatılıyor destanda;

Khryse (Gülpınar) kentinin rahibi Khryses, tapınağı yağmalayan Akhaların lideri Kral Agamemnon’un tutsağı olan kızının ardından tanrı Apollon’a yalvarır. Apollon’da rahibin dileğini yerine getirip, Akha ordusu üzerine, fareleri aracılığıyla korkunç bir veba salgını gönderir.

İlyada destanın ilk dizelerinde önemli bir konumda bulunan Apollon Smintheus Troia savaşlarında Anadolulu kimliği ile ön plana çıkıyor. İzleyen yüzyıllarda antik çağda Khryse yakınında yer alan bugünkü Gülpınar beldesine M.Ö 2. yüzyılda çok görkemli bir mermer tapınak inşa edilmiş. Apollon Smintheus Kutsal alanının (Smintheion) önemli bir parçası olan bu tapınak kehanet merkezi olarak hem antik Troas bölgesi halklarına hem de uzak coğrafyalarda yer alan kentlerin insanlarına antik çağ boyunca hizmet etmiş.

Tapınakta yer alan milattan önce 150'li yıllardan dan kalma motifler...

Yörede bol su olması Apollon kültünün bir simgesi sayılıyor. Çünkü kehanetleriyle ünlü olan Apollon, kehanette bulunmak için her zaman suya ihtiyaç duymuş. Bölge de zengin yeraltı kaynaklarıyla dolu. Muhtemelen tapınak, bu yüzden bu alana inşa edilmiş. Tapınağın az ötesinde ise Roma döneminden kalma hamam ve su yolları da yapılan kazı çalışmaları sayesinde gün yüzüne çıkarılmış.